تهران بر‌خلاف تمامی جاذبه‌هایش دیاری است فراموش شده. دیگر کمتر کسی است که در این دود و دم و زندگی ماشینی، داستان‌های تهران را بداند و به آن احترام بگذارد. این روز‌ها اسامی کوچه و خیابان‌ها نیز تغییر کرده و دیگر رنگ و بوی قدیم را ندارد.
می‌دانیم که بسیاری از ساکنان کنونی شهر تهران، اصالتا تهرانی نیستند، بلکه از چند نسل قبل به تهران کوچ کرده‌اند. بنابراین طبیعی است که هویت اکثر ساکنین تهرانی، هویتی دوگانه باشد. به همین خاطر است که شهروندان تهرانی حداکثر خاطراتی را به یاد می‌آورند که مربوط به یک یا دو نسل قبل از آنها است. این در حالی است که اگر پای صحبت تهرانی‌های اصیل بنشینید، می‌توانید خاطرات زیادی را از زندگی، محلات و خیابان‌های تهران در گذشته بشنوید.
درباره دلیل گزینش تهران به عنوان پایتخت ایران، این باور وجود دارد که انتخاب آقا محمد خان بر‌اساس یک تحقیق و پژوهش جامع نبوده است. بلکه وی به دلیل وابستگی قوم قجر به تهران و نزدیکی این شهر به فلات مرکزی ایران، آن را به عنوان پایتخت انتخاب کرده‌است.
با این حال امروزه ثابت شده است که تهران، یکی از بهترین گزینه‌ها برای پایتختی ایران می‌باشد. وجود دوازده میلیون شهروند، حقیقت این مسئله را ثابت می‌کند.
تاریخچه تهران
طبق شواهد تاریخی، قدمت تهران به هفت هزار سال قبل می‌رسد. در این رابطه کشف اسکلت زنی سی ساله در منطقه مولوی و نیز وجود تپه‌های باستانی قیطریه گواه این مدعا است. همچنین در هنگام یورش مغولان بسیاری از مردم ری به تهران، که در آن دوره از آبادی‌های سرسبز و پرجمعیت ری بود، مهاجرت می‌کنند.
در دوران صفوی، تهران همچنان به عنوان یکی از آبادی‌های ری محسوب می‌شد. تا این که در این دوره به دلیل ارادت ویژه شاه تهماسب به امام زاده حمزه(ع)، تهران مورد توجه وی قرار گرفت. شاه تهماسب دستور می‌دهد در تهران، که نسبت به ری خوش آب و هوا‌تر بوده، برایش برج و اقامتگاه و بارویی در خور شاه نشین صفوی، گرداگرد تهران ساخته شود.
مراسم روز تهران
بر اساس گفته مورخین، در حدود دویست و چهل سال قبل، آقا محمد خان قاجار، روز یکشنبه یازدهم جمادی الثانی سال ۱۱۶۴ خورشیدی همزمان با عید نوروز، در کاخ گلستان تاج سلطنت ایران را بر سر گذاشت و تهران را به عنوان پایتخت خود معرفی کرد.
چهاردهم مهرماه روزی است که در تقویم ایرانیان به روز تهران اختصاص داده شده است. در جلسه‌ای که جهت هماهنگی و برپایی این روز مهم برگزار شد؛ تعدادی از مسئولین حضور داشتند. در طی این جلسه، «تهران ایرانیان» به عنوان شعار انتخاب شد.
به منظور برگزاری مراسم روز تهران، به غیر از شهرداری، سازمان‌هایی از جمله وزارت ارشاد، آموزش و پرورش، میراث فرهنگی و… نیز برنامه‌های ویژه‌ای را تدارک می‌بینند.
اما دلیل این نامگذاری و توجه چیست؟ در طول تاریخ، تهران همیشه میزبان همه اقوام از سراسر ایران بوده است، تا جایی که بارها از تهران به عنوان شهر چهل تکه یاد می‌شود.
همچنین از گذشته، تهران به عنوان مأمن و پناهگاه همه ایرانیان معروف بوده است. برای مثال هنگام حمله مغول به شهر‌ری، بسیاری از مردم ساکن در این شهر به تهران فرار کردند.
همچنین تهران سرمایه‌های انسانی زیادی دارد که بسیاری از آنها شناخته شده نیستند. روز تهران، فرصت مناسبی برای معرفی و تقدیر از زحمات آنها است.
در خصوص نامگذاری روزی به نام یک شهر و جای دادن آن در تقویم رسمی کشور نیز، طبیعتا تهران پیشقدم خواهد بود. پس روز چهاردهم مهر ماه به عنوان روز تهران نامگذاری شده و گرامی داشته می‌شود.
برنامه‌های روز تهران چیست؟
هر ساله با فرا رسیدن چهاردهم مهر و روز تهران، برنامه‌های متنوعی با هدف باز‌شناسی هویت پایتخت، در قالب هفته تهران، از سوی نهاد‌های مختلف اعلام می‌شود.
تهرانگردی، همایش کوهنوردی خانوادگی، گردشگری در قلب تهران، بازدید رایگان موزه‌های تهران و… از شاخص‌ترین برنامه‌هایی است که در سال‌های اخیر به مناسبت روز تهران برگزار شده است.
سایت هوزاس در این هفته که به نام تهران مزین است، مطالب مفید و جامعی پیرامون آثار دیدنی، محله‌ها، تفریحگاه‌ها، رستوران‌ها، مراکز خرید و جاذبه‌های این شهر، برای شما گردشگران، ایران دوستان و مخاطبان عزیز، در وبلاگ تخصصی خود قرار خواهد داد.
